Μαθαίνοντας για την Καρυά Κορινθίας – Η ιστορία των κατοίκων της
Ένα ακόμη ορεινό χωριό; Φυσικά και όχι. Η Καρυά αποτελεί ένα από τα πιο ορεινά σημεία του Δήμου Ξυλοκάστρου - Ευρωστίνης αλλά και της Πελοποννήσου, που μυρίζει πράσινο και φέρει πολλά ιστορικά αρώματα, τα οποία μας έρχονται από πολλούς αιώνες πίσω. Ακόμη κι αν πιστέψεις ότι τα γνωρίζεις όλα, η αλήθεια είναι ότι όσο ψάχνεις, όσο ρωτάς και ακούς, θα μαθαίνεις ολοένα και περισσότερα για το χωριό και τις ιδιαιτερότητές του.
Ποιο είναι το αποτύπωμα της Καρυάς, λοιπόν, στην πορεία των χρόνων; Τι καθιστά τους κατοίκους της ξεχωριστούς;
Η Καρυά στο αρχείο NANI
Ας τα πάρουμε από την αρχή. Γιατί για να μιλήσουμε για την Καρυά, πρέπει να χωρίσουμε τις χρονικές περιόδους, για τις οποίες μας δίνονται στοιχεία που αφορούν στην ύπαρξη του χωριού ανά τους αιώνες.
Πρώτη επίσημη εμφάνιση του χωριού γίνεται, λοιπόν, στο αρχείο ΝΑΝΙ γύρω στα 1680. Με βάση αυτή, μαθαίνουμε για τη βενετική απογραφή του 1700 στο TERRITORIO Κορίνθου, όπου το χωριό Καρυά λέγεται ότι διαθέτει την εποχή εκείνη 54 οικογένειες. Αντίστοιχα, στο TERRITORIO Άργους, μαθαίνουμε για άλλο ομώνυμο χωριό, ονόματι επίσης Καρυά, με 24 οικογένειες.
Από πού προέρχονται οι κάτοικοί της; - Εκδοχή πρώτη
Αρκετοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι οι κάτοικοι της Καρυάς προέρχονται από την Ακαρνανία και ότι η πρώτη εγκατάσταση έγινε δυτικά από τον αυχένα Γούπατα (Αρτεμίσιο). Σύμφωνα με τους ίδιους, οι Καρυάτες μετακινήθηκαν προς την Αργολίδα, ιδρύοντας πρώτα το χωριό Μαλεβό (που το μνημονεύει και η Βενετσιάνικη απογραφή του 1700). Στη συνέχεια, μετακινήθηκαν στη θέση Αέρας, απ’ όπου πάλι έφυγαν (λόγω των ισχυρών ανέμων) και εγκαταστάθηκαν τελικά στη σημερινή θέση της Καρυάς.
Τι αναφέρει η δεύτερη εκδοχή για την προέλευση των Καρυατών
Άλλοι ιστορικοί πιστεύουν ότι την ίδρυση της Καρυάς πρέπει να την αναζητήσουμε στους βυζαντινούς χρόνους. Με βάση αυτή την εκδοχή, άποικοι Έλληνες της Βλαχίας εστάλησαν από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Νικηφόρο για να πυκνώσουν τον αραιωθέντα από την πανούκλα πληθυσμό του Μοριά και για να εξουδετερώσουν, σε ορισμένες περιοχές, τους Σλάβους. Οι Σλάβοι αυτοί είχαν εγκατασταθεί στην περιοχή από τον Κωνσταντίνο τον Ε΄, το 746.
Οι άποικοι Έλληνες από τη Βλαχία εγκαταστάθηκαν κατ' αρχάς στον Φενεό, όπου βρισκόταν το αρχαίο χωριό Καρυές. Από εκεί, τον 11ο αιώνα μετοίκησαν αρκετοί Καρυάτες στη σημερινή Καρυά και έχτισαν ένα μικρό χωριό. Στο νέο τόπο έδωσαν το ίδιο όνομα του μέρους από το οποίο έφυγαν, ενώ μια τοποθεσία που βρίσκεται μεταξύ Τρικάλων και Καρυάς, την ονόμασαν Γέρο. Την ονομασία Γέρο την πήραν από το αρχαίο όρος Γερόντιον που βρίσκεται μεταξύ Φενεού και Στυμφαλίας.
Πώς ενισχύεται η δεύτερη εκδοχή;
Την άποψη αυτή ενισχύει και η σχεδόν απόλυτη ομοιότητα των Καρυωτών με τους Φενεάτες στη γλώσσα, στη νοοτροπία και γενικά στον τρόπο ζωής. Οι Καρυώτες έχουν ιδιωματισμούς στην προφορά τους και ήταν ανέκαθεν έξυπνοι και απλοδίαιτοι.
Προφορική μαρτυρία των παλαιότερων Καρυωτών αναφέρει μάλιστα, ότι ο πρώτος τόπος εγκατάστασής τους ήταν η "Σκασμένη Πέτρα", τοποθεσία ανάμεσα στα Σοφιανά και την Καρυά. Στη συνέχεια, εγκαταστάθηκαν, πάλι πρόχειρα, στην τοποθεσία "Αμπέλια", μεταξύ Καρυάς και Ταρσού και τέλος μετακόμισαν μόνιμα στη σημερινή Καρυά.
Οι Βλάχοι που εγκαταστάθηκαν στην Καρυά, μιλούσαν ελληνικά και δεν ήταν σκηνίτες. Αντίθετα, οι νεότεροι Βλάχοι, που ήρθαν στην περιοχή της Ζήρειας κατά το 1800 και αργότερα εγκαταστάθηκαν στην Καρυά και στα Άνω Τρίκαλα, μιλούσαν και κάποια Ρουμανική διάλεκτο και ζούσαν στην περιοχή όπου έβοσκαν τα κοπάδια τους.
Τελευταία blogs
Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: 4 αφηγητές της περιοχής μας θυμούνται…
Κατά κόσμον ο «Πευκιάς», για εμάς η παιδικότητα και οι έρωτές μας
