Μαθαίνοντας για την Καρυά Κορινθίας – Η ιστορία των κατοίκων της
Δεν πρόκειται για ένα ακόμη ορεινό χωριό. Η Καρυά αποτελεί ένα από τα πιο ορεινά σημεία του Δήμου Ξυλοκάστρου - Ευρωστίνης που μυρίζει πράσινο και φέρει πολλά ιστορικά αρώματα που ξεκινούν πολλούς αιώνες πίσω. Ακόμη κι αν πιστέψεις ότι τα γνωρίζεις όλα, η αλήθεια είναι ότι όσο ψάχνεις, όσο ρωτάς και ακούς, θα μαθαίνεις ολοένα και περισσότερα.
Ποιο είναι το αποτύπωμα της Καρυά, λοιπόν, στην πορεία των χρόνων; Τι καθιστά τους κατοίκους της ξεχωριστούς;
Η Καρυά στο αρχείο NANI
Αρχικά, αν θέλουμε να μιλήσουμε για την ιστορία της, τότε πρέπει να χωρίσουμε τις χρονικές περιόδους, για τις οποίες μάς δίνονται στοιχεία που αφορούν στην ύπαρξη του χωριού ανά τους αιώνες. Ας τα πάρουμε, λοιπόν, από την αρχή.
Πρώτη επίσημη εμφάνιση του χωριού γίνεται στο αρχείο ΝΑΝΙ γύρω στα 1680. Η βενετική απογραφή του 1700 στο TERRITORIO Κορίνθου μνημονεύει το χωριό Καρυά, που όπως αναφέρει, διαθέτει 54 οικογένειες. Αντίστοιχα, στο TERRITORIO Άργους, μαθαίνουμε για άλλο ομώνυμο χωριό, ονόματι επίσης Καρυά, με 24 οικογένειες.
Από πού προέρχονται οι κάτοικοί της; - Εκδοχή πρώτη
Αρκετοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι οι κάτοικοι της Καρυάς προέρχονται από την Ακαρνανία και ότι η πρώτη εγκατάσταση έγινε δυτικά από τον αυχένα Γούπατα (Αρτεμίσιο). Σύμφωνα με τους ίδιους, οι Καρυάτες μετακινήθηκαν προς την Αργολίδα, ιδρύοντας πρώτα το χωριό Μαλεβό (που το μνημονεύει και η Βενετσιάνικη απογραφή του 1700). Στη συνέχεια, μετακινήθηκαν στη θέση Αέρας, απ’ όπου πάλι μετακινήθηκαν (λόγω των ισχυρών ανέμων) και εγκαταστάθηκαν τελικά στη σημερινή θέση της Καρυάς.
Εφόσον, λοιπόν, η εγκατάσταση Μαλεβός μνημονεύεται προ του 1700, η παλαιά Καρυά πρέπει να υπάρχει πριν ακόμη από το 1700. Κατά συνέπεια, θα πρέπει η μετακίνηση εξ Ακαρνανίας, να έλαβε χώρα τουλάχιστον κατά την εποχή της ανταρσίας (1684) των οπλαρχηγών της Στερεάς Ελλάδος, Α. Σουμίλια ή Βλάχου, Πάνου, Μεϊντάνη, Χορμόπουλου.
Τι αναφέρει η δεύτερη εκδοχή για την προέλευση των Καρυατών
Άλλοι ιστορικοί πιστεύουν ότι την ίδρυση της Καρυάς πρέπει να την αναζητήσουμε στους βυζαντινούς χρόνους. Με βάση αυτή, άποικοι Έλληνες της Βλαχίας εστάλησαν από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Νικηφόρο για να πυκνώσουν τον αραιωθέντα από την πανούκλα πληθυσμό του Μοριά και για να εξουδετερώσουν, σε ορισμένες περιοχές, τους Σλάβους. Οι Σλάβοι αυτοί είχαν εγκατασταθεί από τον Κωνσταντίνος τον Ε΄, το 746.
Οι άποικοι Έλληνες από τη Βλαχία εγκαταστάθηκαν κατ' αρχάς στον Φενεό, όπου βρισκόταν το αρχαίο χωριό Καρυές. Από εκεί, τον 11ο αιώνα μετοίκησαν αρκετοί Καρυάτες στη σημερινή Καρυά και έχτισαν ένα μικρό χωριό. Στο νέο τόπο έδωσαν το ίδιο όνομα του μέρους από το οποίο έφυγαν, ενώ μια τοποθεσία που βρίσκεται μεταξύ Τρικάλων και Καρυάς, την ονόμασαν Γέρο. Την ονομασία Γέρο την πήραν από το αρχαίο όρος Γερόντιον που βρίσκεται μεταξύ Φενεού και Στυμφαλίας.
Πώς ενισχύεται η δεύτερη εκδοχή;
Την άποψη αυτή ενισχύει και η σχεδόν απόλυτη ομοιότητα των Καρυωτών με τους Φενεάτες στη γλώσσα, στη νοοτροπία και γενικά στον τρόπο ζωής. Οι Καρυώτες έχουν ιδιωματισμούς στην προφορά τους, είναι έξυπνοι και απλοδίαιτοι.
Προφορική μαρτυρία των παλαιότερων Καρυωτών αναφέρει μάλιστα, ότι ο πρώτος τόπος εγκατάστασής τους ήταν η "Σκασμένη Πέτρα", τοποθεσία ανάμεσα στα Σοφιανά και την Καρυά. Στη συνέχεια, εγκαταστάθηκαν, πάλι πρόχειρα, στην τοποθεσία "Αμπέλια", μεταξύ Καρυάς και Ταρσού και τέλος μετακόμισαν μόνιμα στη σημερινή Καρυά.
Οι Βλάχοι που εγκαταστάθηκαν στην Καρυά, μιλούσαν ελληνικά και δεν ήταν σκηνίτες. Αντίθετα, οι νεότεροι Βλάχοι, που ήρθαν στην περιοχή της Ζήρειας κατά το 1800 και αργότερα στην Καρυά και στα Άνω Τρίκαλα, μιλούσαν και κάποια Ρουμανική διάλεκτο και ζούσαν στην περιοχή όπου έβοσκαν τα κοπάδια τους.
Τελευταία blogs
Πανέμορφες, μοναδικές και γαλάζιες… με τη βούλα! – Γνώρισε τις 3 βραβευμένες παραλίες Ξυλοκάστρου - Ευρωστίνης
Ελληνικό: Τι να δεις στα «Κορινθιακά Ζαγοροχώρια»
