Παραθαλάσσιο, γραφικό, με πέτρινα σπιτάκια και μεγάλη πολιτιστική ζωή, θα λέγαμε με μια φράση ότι το Δερβένι τα έχει όλα. Καφετέριες, μεζεδοπωλεία, beach bars, θέατρο, κινηματογράφο, γήπεδα και συναυλίες είναι μόνο μερικά από όσα θα συναντήσεις στην κωμόπολη αυτή.
Η παραδοσιακή αύρα του είναι αυτή ακριβώς που παραμένει ζωντανή στον τόπο και είναι ο λόγος που τόσο οι μόνιμοι κάτοικοι, όσο και οι παραθεριστές/ τουρίστες ψηφίζουν «Δερβένι» ξανά και ξανά για τις καλοκαιρινές διακοπές τους. Βρίσκεται 74 χιλιόμετρα από την Πάτρα και 25 χιλιόμετρα από το Ξυλόκαστρο, αποτελώντας την ιδανική αφετηρία για να «οργώσεις» στις βόλτες ολόκληρο τον Δήμο Ξυλοκάστρου – Ευρωστίνης στην υγρή και ορεινή του μορφή από κοντά.
Το κέντρο του Δερβενίου έχει κάτι από άρωμα νησιού, καθώς αποτελεί ένα στενό κομμάτι δρόμου με καταστήματα εμπορικού και υγειονομικού ενδιαφέροντος εκατέρωθεν, παραδοσιακά σπίτια και σοκάκια που σε οδηγούν κατευθείαν στη θάλασσα για βουτιά.
Οι κάτοικοι του Δερβενίου - Από πού μάς έρχονται;
Όπως η υπόλοιπη ακτογραμμή, έτσι και το Δερβένι δεν κατοικείτο τα πιο παλιά χρόνια. Λίγο η παρουσία των πειρατών, λίγο οι Τούρκοι που κυνηγούσαν τους Έλληνες κατά την περίοδο του τουρκικού ζυγού, οι άνθρωποι αναγκάζονταν να ζουν στα ορεινά. Σταδιακά όμως, αυτό άλλαξε για όλες τις πεδινές περιοχές, εν προκειμένω και για το Δερβένι.
Το 1840, λοιπόν, κάποιοι από τους Ζαχολίτες (τους κατοίκους του σημερινού χωριού «Ευρωστίνης» ή «Ζάχολης», όπως το αποκαλούν) αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τα ορεινά κι εγκαταστάθηκαν στην παραθαλάσσια περιοχή. Ένας από τους νέους τόπους κατοικίας ήταν και το Δερβένι. Ήταν λίγο μετά τη λήξη του πολέμου και η εποχή ήταν η πλέον κατάλληλη για να ξεκινήσουν μια νέα ζωή, αναζητώντας καινούργια, πρόσφορα εδάφη και να θυμηθούν την τάση του Έλληνα να ταξιδεύει και να συμπορεύεται με τη θάλασσα.
Έχτισαν τα οικήματά τους εκατέρωθεν της θάλασσας, δημιουργώντας διώροφα σπίτια με κύρια υλικά το ξύλο, την πέτρα και το κεραμίδι. Τα παραδοσιακά αυτά οικοδομήματα διατηρούν τον χαρακτήρα τους ακόμη και σήμερα, συνθέτοντας ένα πανέμορφο τοπίο.
Τα αρχαία Ρωμαϊκά Λουτρά - Ένα σπουδαίο εύρημα
Στο Δερβένι, πέρα από ένα γραφικό περιβάλλον, με τα στενά σοκάκια που σε οδηγούν στη θάλασσα και τα πέτρινα σπίτια, κρύβεται μια μακρά ιστορία. Ίχνη της βρέθηκαν πρόσφατα στο πλαίσιο του έργου κατασκευής της νέας σιδηροδρομικής γραμμής Κιάτου-Ροδοδάφνης Αιγίου, όπου ήρθε στο φως λουτρό των ύστερων Ρωμαϊκών χρόνων.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα εντοπίζονται στην έξοδο Δερβενίου της Νέας εθνικής οδού Κορίνθου-Πατρών, σε απόσταση 2 χιλιομέτρων ανατολικά του αρχαίου λιμανιού των Μαύρων Λιθαριών. Τα λουτρά καταλαμβάνουν έκταση 500 τ.μ. Ανακαλύφθηκαν το 1981 και οι ανασκαφές διήρκησαν από το 2007 έως το 2012.
Το λουτρό που ανευρέθηκε ανέρχεται σε δέκα δωμάτια, με «πρωταγωνίστρια» την κεντρική αίθουσα που γύρω της αναπτύσσονται άλλοι χώροι. Το δάπεδο, το οποίο δεν διατηρείται ακέραιο, καλύπτεται με ψηφιδωτό από λευκές και μαύρες ψηφίδες. Ο χώρος με το ψηφιδωτό δάπεδο ανήκει στην πρώτη περίοδο χρήσης του λουτρού, η οποία χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 2ου αιώνα μ. Χ. Παράλληλα, παρουσιάζει στοιχεία από μεταγενέστερες χρονικές περιόδους, γεγονός που καταδεικνύει τη χρήση του και πολύ αργότερα, φτάνοντας στον 4ο αιώνα- 6ο αιώνα μ.Χ.
Η ιστορική μάχη στα Μαύρα Λιθάρια Δερβενίου
Ακόμη και σήμερα θα βρεις μια επιγραφή στο Δερβένι, με κατεύθυνση προς την Πάτρα, στην οποία αναγράφεται το τοπωνύμιο «Μαύρα Λιθάρια». Πρόκειται για ένα μέρος, στο οποίο διεξήχθη μια ιστορική μάχη ανάμεσα στους Έλληνες και τους Τούρκους.
Μετά την ήττα του στα Δερβενάκια, ο Δράμαλης βρισκόταν στην Κόρινθο, με τον στρατό του που ανερχόταν στα 3.500 άτομα. Μέχρι στιγμής, το στρατιωτικό σώμα σιτιζόταν από τα στρατεύματα, τα οποία κατέφθαναν με πλοία από την Πάτρα. Ωστόσο, ο αποκλεισμός τους δεν άργησε να έρθει κι έτσι, οι ίδιοι έπρεπε να προχωρήσουν προς την Πάτρα. Βρίσκονταν κοντά στο Δερβένι όταν οι μέχρι στιγμής αντιμαχόμενοι Έλληνες, έβαλαν στην άκρη τις έχθρες τους και συνασπίστηκαν εναντίον του κοινού εχθρού.
Ο Παναγιωτάκης Γεραρής, σπουδαίος οπλαρχηγός με καταγωγή από τη Ζάχολη, παίρνει εντολή από τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη να πιάσει τα στενά του Δερβενίου και των Μαύρων Λιθαριών, προκειμένου να ανακόψει την πορεία των Τούρκων. Οι Έλληνες με όσα μέσα διέθεταν (ακόμη και με αγροτικά εργαλεία) κατακερματίζουν τους εχθρούς, οι οποίοι μετά τη μάχη μειώνονται πια στους 600. Πρόκειται για μια νίκη των Ελλήνων, καταλυτικής σημασίας.
Οι τραυματισμένοι Ζαχολίτες ανήλθαν στους 27, ενώ από στη μάχη έπεσαν 9 άτομα ηρωικά. Οι νεκροί ενταφιάστηκαν στον Άγιο Γεώργιο Ζαχόλης και προς τιμήν τους, φυτεύτηκαν 7 κυπαρίσσια στον προαύλιο χώρο του ναού.
Δερβένι - Μια «μουσική» κωμόπολη
Δεν μιλάμε για ένα «ξέφρενο πάρτι» διασκέδασης. Ή τέλος πάντων, όχι μόνο για κάτι τέτοιο! Το Δερβένι όμως είναι ένα δημοτικό διαμέρισμα που αν και όχι ιδιαίτερα μεγάλο, θα λέγαμε ότι τα έχει όλα. Ομορφιά, ταυτότητα και ζωή.
Πέρα από διάφορες υπηρεσίες και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος (καφετέριες, εστιατόρια, μεζεδοπωλεία) διαθέτει Δημοτικό Ωδείο, όπου οι δημότες έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ανώτερες σπουδές στη μουσική, μαθαίνοντας μουσικά όργανα, όπως πιάνο, κιθάρα κ.ά..
Όμως, αν θέλουμε να προσδώσουμε μια σαφή εικόνα για το Δερβένι, δεν μπορούμε να παραλείψουμε τις Αυγουστιάτικες συναυλίες του. Κάθε χρόνο, όπως μας υπογράμμισε ο πρόεδρος κ. Γιάννης Αδαμόπουλος, πραγματοποιούνται μουσικές εκδηλώσεις με μικρό ή μηδαμινό αντίτιμο, στις οποίες παρίστανται κορυφαίοι ερμηνευτές. Κάποιοι από τους πιο πρόσφατους «προσκεκλημένους» που χάρισαν τις μαγικές τους νότες στο Δερβένι είναι ο Κραουνάκης, οι Locomondo, ο Αγγελάκας, ο Παυλίδης (από τα Ξύλινα Σπαθιά) και αναμένονται πολλοί ακόμα.
Διαμονή – Φιλοξενία, βουτιές και ό,τι αξίζει να ξέρεις για το «στενό μας πέρασμα»
Το Δερβένι μεριμνά για τους φιλοξενούμενούς του. Με γνώμονα τις καλύτερες παροχές, οι κάτοικοι του τόπου ανοίγουν τρία ξενοδοχεία που θα βρίσκονται σε λειτουργία από το φετινό καλοκαίρι. Παράλληλα, υπάρχουν πολλά Airbnb καταλύματα, στα οποία οι επισκέπτες μπορούν να φιλοξενηθούν και να ξεκουραστούν, προτού ξεκινήσουν τις περιηγήσεις τους στα ορεινά και τις βουτιές τους στην τέλεια θάλασσα της περιοχής μας.
Το Δερβένι διαθέτει ένα πανέμορφο, γραφικό λιμανάκι που φιλοξενεί ψαρόβαρκες και τουριστικά καραβάκια, ενώ στον τόπο θα βρεις και έναν εξαιρετικά δραστήριο πολιτιστικό σύλλογο, ο οποίος πραγματοποιεί συχνά κοινωνικές δράσεις, ομιλίες κ.ά. Πρόκειται επίσης για ένα δημοτικό διαμέρισμα με προσεγμένα γήπεδα, στα οποία τα παιδιά μαθαίνουν μπάσκετ και ποδόσφαιρο, ενώ παράλληλα έχει και δικό του Δημοτικό σινεμά για κινηματογραφική μαγεία… κάτω από τον καλοκαιρινό ουρανό. Τέλος, αξίζει να περάσεις από το παλιό δημοτικό σχολείο, τύπου Καλλία - Συγγρού που σώζεται ακέραιο και σταδιακά αναστηλώνεται.
Κοινώς, λοιπόν, αν θέλεις οι διακοπές σου να έχουν κάτι από καλοκαιρινές εικόνες με θάλασσα, τσίπουρο, βουτιές και καφεδάκι… Αν ο ουρανίσκος σου ζητά χταποδάκι ή «αχτύπητα» ψητά ή αν απλώς ψάχνεις το ιδανικό μέρος για να «στρατοπεδεύσεις», προτού ξεκινήσεις τις περιηγήσεις σου στη Ζάχολη, το Χελυδόρι και τις γύρω ορεινές περιοχές, το Δερβένι είναι το ιδανικό μέρος για σένα!
